50 വർഷത്തിനുശേഷം സൗദി അറേബ്യ ‘കഫാല സിസ്റ്റം’ നിർത്തലാക്കുന്നു

സൗദി അറേബ്യ 50 വർഷം പഴക്കമുള്ള കഫാല സിസ്റ്റം ഔദ്യോഗികമായി നിർത്തലാക്കിയിട്ടുണ്ട്. വിദേശ തൊഴിലാളികളുടെ ജീവിതവും തൊഴിൽ അവകാശങ്ങളും ഒരൊറ്റ കമ്പനിയിലോ തൊഴിലുടമയിലോ ബന്ധിപ്പിച്ച ഒരു തൊഴിൽ സ്പോൺസർഷിപ്പ് ചട്ടക്കൂടായിരുന്നു ഇത്. TOI റിപ്പോർട്ട് അനുസരിച്ച്, ഈ മാറ്റം 2025 ജൂണിൽ പ്രഖ്യാപിച്ചു, പക്ഷേ ഇപ്പോൾ അത് ഔദ്യോഗികമായി നിർത്തലാക്കപ്പെട്ടു. കഫാല സിസ്റ്റം നിർത്തലാക്കൽ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നുള്ള ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകൾ ഉൾപ്പെടെ 13 ദശലക്ഷത്തിലധികം വിദേശ തൊഴിലാളികളെ മോചിപ്പിച്ചു.

അറബിയിൽ ‘സ്പോൺസർഷിപ്പ്’ എന്നറിയപ്പെടുന്ന കഫാല സിസ്റ്റം 1950 മുതൽ ഗൾഫ് രാജ്യങ്ങളിൽ ഉപയോഗത്തിലിരുന്ന ഒരു ആധുനിക സ്പോൺസർഷിപ്പ് മാർഗമായിരുന്നു. സൗദി അറേബ്യ, ഖത്തർ, കുവൈറ്റ്, ജോർദാൻ തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങളിൽ കഫാല സിസ്റ്റം സാധാരണമാണ്. ഈ സംവിധാനത്തിന് കീഴിൽ, വിദേശ തൊഴിലാളികളുടെ നിയമപരമായ പദവി അവരുടെ കമ്പനിയുമായി നേരിട്ട് ബന്ധപ്പെട്ടിരുന്നു. ഇത് കമ്പനിക്ക് തൊഴിലാളികളുടെ മേൽ കൂടുതൽ അധികാരം നൽകി. കഫാല സംവിധാനത്തിന് വിധേയരായ തൊഴിലാളികൾക്ക് കമ്പനിയുടെ അനുമതിയില്ലാതെ ജോലി മാറാനോ രാജ്യം വിടാനോ നിയമസഹായം സ്വീകരിക്കാനോ കഴിയില്ല. ഇത് തൊഴിലാളികളെ വ്യാപകമായി ചൂഷണം ചെയ്യുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചു.

വിദേശ തൊഴിലാളിയുടെ നിയമപരവും ഭരണപരവുമായ ഉത്തരവാദിത്തം അവർ ജോലി ചെയ്യുന്ന കമ്പനിയിലേക്കോ വ്യക്തിയിലേക്കോ നേരിട്ട് കൈമാറുന്നതിനാണ് ഈ സംവിധാനം രൂപകൽപ്പന ചെയ്തിരിക്കുന്നത്. ലളിതമായി പറഞ്ഞാൽ, തൊഴിലാളിയുടെ ഉത്തരവാദിത്തം കഫീലിനായിരുന്നു. കഫാല സംവിധാനം സംസ്ഥാന ഉദ്യോഗസ്ഥവൃന്ദത്തെ അതിന്റെ ഭാരത്തിൽ നിന്ന് മോചിപ്പിച്ചു, കാരണം കഫീൽ എല്ലാ ജോലികളും വ്യക്തിപരമായി കൈകാര്യം ചെയ്തു. കാലക്രമേണ, തൊഴിലാളികളുടെ മനുഷ്യാവകാശങ്ങൾ ലംഘിച്ചതിന് ഈ സംവിധാനം വിമർശിക്കപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. അവർ പലപ്പോഴും അടിമത്ത ജീവിതം നയിക്കാൻ നിർബന്ധിതരായി.